॥ શ્રી સ્વામિનારાયણો વિજયતે ॥

ભગવાન સ્વામિનારાયણનાં

॥ વચનામૃત ॥

Panchala-7: The ‘Māyā’ of a Magician

Nirupan

1995, Amdavad. Acharya Swami was singing Swamishri’s praises while he was having his lunch. “Swami! It’s only because Shriji Maharaj made a wish (Vachanamrut Gadhada 1-78) that: ‘may all men, ignorant and enlightened alike be able to see Me’, that we are to come into your contact, or else who knows where we’d be!”

Upon hearing this, some of the other sadhus began discussing among themselves that, “In Panchala 7, Shriji Maharaj says that one who is enlightened sees God’s divinity everywhere. If so, then why did Shriji Maharaj wish for enlightened people to see Him too?” Swamishri stayed silent for a while, watching and listening to what everyone had to say.

Then as Acharya Swami was speaking Swamishri interrupted, “The term ‘enlightened’ used in Vachanamrut Gadhada 1-78 is in reference to those who are learned in scriptural knowledge (Veda, Gita, etc.), those who are naturally intelligent and those who are experts in the fields of science and technology. His wish is that these people may also be able to see Him. Whereas one who has been enlightened by realizing God’s true form, sees God before him (everywhere and at all times). Thus Maharaj doesn’t need to wish that these people be able to see Him!”

[Divine Memories - Part 2, Swetvaikunth Swami]

ઈ. સ. ૧૯૯૫ના ઝોળીપર્વના એકાદ દિવસ પૂર્વે સ્વામીશ્રી અમદાવાદમાં ભોજન લઈ રહ્યા હતા, ત્યારે આચાર્ય સ્વામી તેમની આગવી રમૂજી શૈલીમાં બધાને આનંદ કરાવતાં સ્વામીશ્રીનો મહિમા ગાઈ રહ્યા હતા કે, “સ્વામી! આ તો મહારાજે સંકલ્પ કર્યો કે જ્ઞાની-અજ્ઞાની સર્વે મને દેખો (પ્રથમ ૭૮) ત્યારે એમને આપનો યોગ થયો ને અમારો પત્તો પડ્યો.” વગેરે...

આ સાંભળી સંતો અંદરોઅંદર ચર્ચા [કરવા] લાગ્યા કે પંચાળા ૭ પ્રમાણે જ્ઞાનીને મતે તો ભગવાન સર્વત્ર ને સદૈવ છે છે ને છે જ. તો પછી એ જ્ઞાનીનો સમાવેશ મહારાજે પોતાના સંકલ્પમાં શા માટે કર્યો? સ્વામીશ્રી જમતાં જમતાં બધા સામું જોઈ રહ્યા હતા. તેમની ચકોર નજરે સંતોની અંદરોઅંદર શરૂ થયેલી ચર્ચાને જોઈ લીધી અને વાતનો મુદ્દો જાણી લીધો.

આચાર્ય સ્વામી બોલતા હતા એવામાં વચમાં જ પોતે બોલ્યા કે, “મહારાજે પ્રથમ ૭૮માં જે જ્ઞાનીની વાત કરી છે તે તો આ લોકના ઇતિહાસ, પુરાણ, (વેદ ઉપનિષદ્, ગીતા, ભાગવત આ તમામ) સત્શાસ્ત્રના અર્થ કરવામાં, વિજ્ઞાન (science) ને ટૅક્નોલોજીમાં જે નિષ્ણાત છે, હોશિયાર છે, તેને જ્ઞાની તરીકે ગણ્યો છે. બાકી ભગવાનના સ્વરૂપનો જે પૂર્ણ જ્ઞાની છે તે તો ભગવાનને પ્રત્યક્ષપણે દેખે જ છે. તેવા જ્ઞાની માટે સંકલ્પ નથી કર્યો.”

[જેવા મેં નિરખ્યા રે - ભાગ ૨, શ્વેતવૈકુંઠ સ્વામી]

Nirupan

January 10, 1978. Nakuru, Kenya. As usual Swamishri read a Vachanamritam after his puja. Today he explained Vachanamrut Loya 11. Afterwards, he was meeting the devotees when a question was put to him, “Whenever sadguru sadhus or senior devotees explain this Vachanamrut, they all give a common definition that one who is ignorant is required to keep irrevocable fidelity towards God. Whereas, it is not so essential for one who is enlightened. So don’t they need to keep fidelity towards God?”

Swamishri replied, “One who has been truly enlightened will see God in all three states (consciousness, deep sleep, dream) thus at all times. He feels God’s presence continuously (Panchala 7), and he sees nothing but God. Automatically he develops fidelity towards God, thus he doesn’t actually need to be told to keep such fidelity. Whereas one who has not been enlightened, he needs to be reminded repeatedly. That’s the difference between the two. But ultimately, both must keep fidelity towards God.”

[Divine Memories - Part 2, Sadhu Shvetvaikunthdas]

તા. ૧૦-૧-૭૮ મંગળવારને દિવસે નકુરુ (કેન્યા)માં પૂજા બાદ સ્વામીશ્રીએ વચનામૃત લોયા ૧૧નું નિરૂપણ કર્યું. અંતે ઉપસ્થિત ભક્તોને પુષ્પો આપતા હતા. તે દરમ્યાન સ્વામીશ્રીને પૂછ્યું કે આ વચનામૃતનું નિરૂપણ સદ્‍ગુરુ સંતો અને મોટેરા હરિભક્તો પાસે સાંભળીએ છીએ ત્યારે બધાનો એક જ સૂર રહ્યો છે કે પતિવ્રતાની ટેક તો અજ્ઞાની ને અવિવેકી માટે છે પણ જ્ઞાનીને માટે નથી; તો શું જ્ઞાની માટે પતિવ્રતાની સમજણ નથી?

સ્વામીશ્રી હરિભક્તોને પુષ્પ આપતાં બોલ્યા કે, “સાચો જ્ઞાની-વિજ્ઞાની તો પરમ વિવેકી છે. તેને તો ત્રણેય કાળમાં ને ત્રણેય અવસ્થામાં ભગવાન હાજરાહજૂર છે છે ને છે જ. (પંચાળા ૭) એને ભગવાન સિવાય બીજું કંઈ નજરમાં જ નથી. એટલે એને તો પતિવ્રતાની ટેક સહજ સિદ્ધ છે. એ માટે એને ઉપદેશવાની જરૂર નથી પણ જે અવિવેકી છે તેને તો પતિવ્રતાની ટેકનો ઉપદેશ વિશેષે કરીને કરવો પડે. પણ બંનેને એ ટેક તો ખરી જ.”

[જેવા મેં નિરખ્યા રે - ભાગ ૨, શ્વેતવૈકુંઠ સ્વામી]